یکی از مهمترین نکاتی که در هنگام استفاده از چوب الواری روسی باید به آن توجه داشته باشید، میزان رطوبت چوب است. اگر چوبها به خوبی خشک نشده باشند و رطوبت باقی مانده در آنها زیاد باشد، با گذشت زمان ترک خورده و کیفیت و زیبایی خود را از دست میدهند. از این رو خشک کردن چوب به خصوص چوب الواری روسی موضوع بسیار مهمی است.
خشک کردن چوب به چه معناست؟
همانطور که میدانید زمانی که تنه درختان قطع میشود و چوب به دست میآید، رطوبت بسیار زیادی در چوب وجود دارد. با وجود آنکه از نظر تئوری از چوب و الوار مرطوب نیز میتوان در ساخت مصنوعات چوبی مختلف استفاده کرد، اما از نظر عملی و تجربی این کار اشتباه است.
زیرا چوب به آرامی رطوبت خود را از دست میدهد و به مرور زمان تاب میخورد، تختهها کوچک میشوند و یا چوب شروع به ترک خوردن میکند. به همین دلیل پس از قطع چوب و تبدیل آن به الوار، نیاز است تا با روشهای خاصی رطوبت چوب را گرفت و اصطلاحاً چوب را خشک کرد.
زمانی که چوبی خریدید و یا درختی را قطع کردید و قصد استفاده از چوب آن را داشتید، ابتدا باید میزان رطوبت موجود در چوب را مشخص کنید و سپس با یکی از روشهای خشک کردن چوب، رطوبت اضافهی آن را بگیرید. زیرا خشک نشدن چوب علاوه بر مشکلات ذکر شده، موجب کپک زدن چوب نیز میشود.
درواقع مهم نیست که از چوب برای چه کاری استفاده میکنید، در هر صورت باید ابتدا چوب را به اندازهی کافی خشک کنید تا بتوانید از مشکلات ناشی از وجود رطوبت اضافی در چوب، جلوگیری کنید.
رایجترین روشهای خشک کردن چوب الواری روسی
راههای مختلفی برای خشک کردن انواع چوب از جمله چوب الواری روسی وجود دارد که بعضی از این راهها زمانبر و ارزان و برخی دیگر سریعتر اما گرانتر هستند. به طور کلی رایجترین روشهای خشک کردن چوب الواری روسی عبارتند از:
- خشک کردن در هوای آزاد
- خشک کردن با استفاده از کوره خشککن
همانطور که میبینید روشهای خشک کردن الوار روسی به دو دستهی روشهای طبیعی (خشک کردن الوار در هوای آزاد) و روشهای مصنوعی (خشک کردن الوار روسی در کورههای خشککن) تقسیم میشود. در ادامه به معرفی و مقایسه هریک از این روشها میپردازیم.
خشک کردن چوب الواری روسی به روش طبیعی و در هوای آزاد
خشک کردن با هوای طبیعی فرآیندی است که به چوب اجازه میدهد تا به طور طبیعی در هوای آزاد خشک شود. این فرآیند با چیدن الوار در یک منطقه با تهویه مناسب، مانند سوله یا انبار شروع میشود. سپس با توجه به میزان رطوبت موجود در چوب، چند ماه طول میکشد تا چوب خشک شود.
مهمترین نکته در این روش، توجه به فاصلهگذاری مناسب در میان الوارها است. همچنین دقت داشته باشید که چوبها باید در مکانی باشند که در مقابل بارش باران یا آفتاب مستقیم قرار نگیرند.
خشک کردن الوار روسی در هوای آزاد روشی است که برای گونههای چوب روسی با رطوبت و ضخامت کم مناسب است. در غیر این صورت، فرآیند خشک کردن چوب ممکن است سالها طول بکشد.
نکته مهم دیگر در رابطه با این روش این است که چوبی که به صورت طبیعی خشک شود، پایداری بیشتری نسبت به چوبهای خشکشده با روشهای مصنوعی خواهد داشت، اما نیاز به نظارت و حفاظت بیشتری نیز در طول فرآیند خشک شدن دارد.
به علاوه این روش، مقرون به صرفهتر از روشهای مصنوعی است. البته دقت داشته باشید که اندازهگیری رطوبت نهایی چوب در این روش نیز کمی دشوار خواهد بود.
خشک کردن چوب الواری روسی به روش مصنوعی استفاده از کوره خشککن
خشک کردن چوب توسط کوره فرآیندی است که از گرما و حرکت کنترلشدهی هوا برای خشک کردن الوار استفاده میکند. کوره خشککن یک محفظه مخصوصی است که برای خشک کردن چوب طراحی شده و فرآیند خشک کردن چوب با چیدن الوارها درون آن آغاز میشود.
پس از چیدن الوارها درون کوره، کوره را میبندند و تا دمای خاصی که معمولاً بین 120 تا 190 درجه فارنهایت است، گرم میکنند. سپس مقدار کنترلشدهای از هوا از طریق کوره به گردش در میآید تا رطوبت چوب را از بین ببرد.
زمان خشک کردن چوب در روش مصنوعی استفاده از کوره خشککن، بسته به نوع چوب، رطوبت اولیه و ضخامت الوارها و دمای کوره، از چند ساعت تا چند روز متفاوت است.
مزیت اصلی این روش خشک کردن الوارهای روسی، سریعتر بودن فرآیند است. همچنین با استفاده از این روش میتوان رطوبت چوبها را به اندازهی دلخواه تعیین کرد که این مورد در بعضی پروژهها بسیار مهم است. البته باید به این نکته نیز توجه کرد که خشک کردن چوب روسی با کوره، کار تخصصی است و نیاز به پرسنل ماهر دارد و نسبت به روش طبیعی، هزینهی آن بالاتر است.
سطح رطوبت قابل قبول برای چوب الواری روسی
برای آنکه سطح رطوبت قابل قبول برای هر نوع چوبی مانند چوب الواری روسی را تعیین کنید، باید به دو عامل توجه داشته باشید:
- کاربرد و استفادهای که از چوب انتظار دارید.
- میانگین RH محیطی که چوب در آن استفاده میشود.
با توجه به این موارد میتوانید تشخیص دهید که چه میزان رطوبت در چوب قابل قبول است.
برای تعیین میزان رطوبت چوب به یک رطوبتسنج حرفهای نیاز دارید. هنگام استفاده از الوارهای روسی یا هر نوع چوب دیگری، باید ابتدا با استفاده از یک رطوبتسنج میزان رطوبت چوب را بسنجید و در صورتی که سطح رطوبت آن برای کار موردنظر شما قابل قبول بود، از آن استفاده کنید.
چقدر طول میکشد تا چوب الواری روسی خشک شود؟
همانطور که در بخشهای قبلی مقاله اشاره کردیم، مدت زمان خشک شدن چوبهای الواری روسی به عواملی همچون نوع چوب، میزان رطوبت اولیه چوب، ضخامت الوارها و روش انتخابی برای خشک کردن آنها بستگی دارد.
به طور کلی زمانی که از روش طبیعی خشک کردن در هوای آزاد برای چوبهای الواری روسی با ضخامت کم استفاده کنید، به 2 تا 12 ماه زمان نیاز دارید. در این مدت بسته به شرایط، 12 تا 20 درصد رطوبت چوب الواری روسی کاهش پیدا میکند.
در روش خشک کردن مصنوعی که سریعترین روش خشک کردن چوب الواری روسی محسوب میشود، مدت زمان لازم به دمای کوره بستگی دارد. در صورتی که از کورههای حرفهای که دمای بالا و سرعت هوای بالا دارند استفاده کنید، میتوانید چوب الواری روسی با ضخامت 25 میلیمتر را در زمانی حدود 10 ساعت خشک کنید.
در این زمان 18 درصد از رطوبت الوارهای روسی در کورههای خشککن، کم میشود. اما اگر بخواهید با استفاده از کورههای معمولی چوب را خشک کنید و یا رطوبت چوب را به 8 درصد برسانید، در این روش حداقل به 28 روز زمان احتیاج دارید.
نکات مهم روشهای خشک کردن چوب الواری روسی
اگر قصد خشک کردن چوب الواری روسی را دارید، نکات مهمی وجود دارد که باید حتما به آنها توجه داشته باشید. اولین و مهمترین نکته در این رابطه، دقت در نوع چیدمان الوارها برروی یکدیگر است. چه روش طبیعی را برای خشک کردن چوب الواری روسی انتخاب کرده باشید و چه روش مصنوعی، باید الوارها را با دقت و حفظ فاصله مناسب روی هم بچینید.
الوارها باید با نظم و به شکل خاصی روی هم قرار گیرند تا هوای آزاد و یا هوای داخل کوره به صورت یکسان به سراسر یک الوار و همچنین تمامی الوارها برسد.
نکته مهم دیگر نیز این است که باید توجه داشته باشید که الوارها پس از خشک شدن نیز، مقداری رطوبت دارند که با گذشت زمان این رطوبت را از دست خواهند داد. به همین دلیل در هنگام ساخت وسایل و مصنوعات چوبی موردنظر خود، احتمال کوچکتر شدن یا تاب خوردن چوب را حتماً در نظر بگیرید.
از الوارهای روسی تا هنر نجاری در روسیه بیشتر بدانید.
سوالات متداول برای خشک کردن چوب الواری
از آنجایی که چوب الواری روسی مانند هر چوب دیگری، با گذشت زمان رطوبت خود را از دست میدهد و در اثر از دست دادن رطوبت با مشکلاتی همچون تاب خوردن، ترک خوردن، کوچک شدن و یا کپک زدن مواجه میشود، نیاز است تا ابتدا چوب را خشک کنیم.
برای خشک کردن چوب الواری روسی دو روش طبیعی و مصنوعی وجود دارد. در روش طبیعی، چوب الواری روسی بادقت و به صورت منظم در محیطی به دور از تابش آفتاب و بارش باران، چیده میشود تا از طریق هوای آزاد خشک شده و رطوبت اضافه خود را از دست بدهد. در روش مصنوعی نیز از یک کوره خشککن برای این منظور استفاده میشود. الوارهای روسی درون محفظه کوره چیده میشوند و سپس با استفاده از دما و هوای کنترلشده، چوب الواری روسی خشک میشود.
خشک کردن چوب به معنی گرفتن رطوبت اضافه چوب است. هر نوع چوبی با توجه به کاربردی که از آن انتظار داریم و محیطی که قرار است مورد استفاده قرار گیرد، باید درصد رطوبت مشخصی داشته باشد تا کارایی و دوام مناسبی داشته باشد. به همین دلیل پیش از استفاده از چوب باید رطوبت اضافه آن گرفته شود و به اصلاح چوب خشک شود.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.